De Protestantse Gemeente ‘s-Hertogenbosch wil een Veilige gemeente zijn, zodat iedereen zich welkom voelt in de kerk. Een plek waar we elkaar met respect behandelen. Om dat te stimuleren heeft de kerkenraad de volgende maatregelen genomen:
- Integriteitsbeleid. Het integriteitsbeleid beschrijft hoe wij als gemeente omgaan met integriteit en welke protocollen er bij ons gelden.
- Gedragscode. Hierin staat beschreven welk gedrag van een medewerker binnen de Protestantse Gemeente wordt verwacht.
- Vertrouwenspersonen. Binnen de kerk zijn mensen aangewezen waar in vertrouwen mee gesproken kan worden over (een vermoeden van) grensoverschrijdend gedrag.
1. Integriteitsbeleid
1. Waarom beleid voor een veilige gemeente?
Onze gemeente wil een veilige gemeente voor onze leden zijn. Als uitgangspunt neemt zij daarvoor de opdracht van Jezus: “Behandel anderen dus steeds als je zou willen dat ze jullie behandelen. Dat is het hart van de Wet en de Profeten.” (Mat. 7:12)
In de Synodevergadering van de Protestantse Kerk in Nederland van november 2019 is beleid vastgesteld hoe plaatselijke gemeenten veilige gemeenten kunnen zijn. Wij sluiten ons aan bij dit beleid.
In onze gemeente is geloof en vertrouwen de basis van ontmoeting en activiteiten. We hebben respect voor elkaar en zijn integer, naar onszelf en naar de ander. Maar we weten ook dat er situaties kunnen ontstaan waarin er van vertrouwen misbruik wordt gemaakt.
2. Welke instrumenten zetten wij in?
De volgende instrumenten worden ingezet om invulling te geven aan ons beleid:
- Gedragscode: Welke zeer breed wordt ingevuld omdat een veilige kerk betrekking op het veel facetten van het kerk zijn. De gedragscode staat hieronder vermeld bij paragraaf 2.
- Vertrouwenspersonen: Bij deze mensen kun je terecht als je een niet-pluis-gevoel hebt bij een situatie of je vertrouwen werd geschaad. Het kan zijn dat je een vraag hebt, een vermoeden wilt uitspreken of een melding wilt doen. De vertrouwenspersonen staat vermeld bij paragraaf 3.
- Evaluatie: Om ons zelf er regelmatig op te attenderen wordt hier minstens één keer per jaar over gesproken in de kerkenraad.
3. Voor wie gaat de gedragscode gelden?
De gedragscode geldt voor alle betaalde krachten en vrijwilligers in onze gemeente die op een of andere manier met de elementen uit de gedragscode te maken (kunnen) hebben. De kerkenraad bepaalt uiteindelijk de lijst voor wie het gaat gelden.
4. Wie stelt de vertrouwenspersonen vast en hoe brengen zij verslag uit?
Vertrouwenspersonen worden aangesteld door de kerkenraad. Het team zal bestaan uit twee gemeenteleden. Een vertrouwenspersoon kan door de gemeente worden voorgedragen of zichzelf beschikbaar stellen (zie paragraaf 3).
5. Op welke wijze wordt over dit beleid gecommuniceerd?
Er zijn verschillende manieren om te communiceren over dit beleid, waarbij tenminste de volgende moeten worden ingezet:
- Website. Hierop moet uitgelegd worden waar de gemeente voor staat en ook duidelijk zijn wie de vertrouwenspersonen zijn en hoe ze te benaderen
- Kruispunt
- Via de werkgroepen en taakgroepen
- Persoonlijk bij het tekenen van de gedragscode
6. Wie is verantwoordelijk voor het uitvoeren van dit beleid?
De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van dit beleid ligt bij de kerkenraad en deze zal er ook op toezien dat het beleid correct wordt uitgevoerd.
7. Hoe wordt toegezien op het functioneren van dit beleid?
Om de rol van de kerkenraad mogelijk te maken wordt (anoniem) één per jaar door het team verslag uitgebracht aan de kerkenraad, waarbij inzichtelijk wordt gemaakt hoe vaak een beroep is gedaan op het team en wat mogelijke thema’s zijn waar de kerkenraad mee aan de slag zou moeten.
Daarnaast staat het onderwerp Veilige Gemeente minimaal één per jaar op de agenda van de kerkenraad ter evaluatie.
2. Gedragscode
Concept gedragscode nog definitief goed te keuren door de kerkenraad.
November 2025
Download Pdf-versie concept gedragscode
.De Protestantse Kerk in Nederland wil een veilige kerk zijn, een plaats waar mensen in vrijheid en vertrouwen samenkomen om hun geloof gestalte te geven.
Als Protestantse Gemeente ’s-Hertogenbosch met locatie in de Grote Kerk aan de Kerkstraat onderschrijven wij dit en daarom gebruiken wij een Gedragscode.
Voor een veilige gemeente zijn we samen verantwoordelijk. Met elkaar spreken we daarom deze gedragscode af. Voor iedereen binnen en buiten onze eigen gemeenschap zijn we hierop aanspreekbaar.
Deze gedragscode is opgesteld ter bescherming van alle leden inclusief vrijwilligers en beroepskrachten van de kerk op elk terrein van het kerkenwerk. Lees in het vervolg bij vrijwilliger ook beroepskracht.
Deze gedragscode wordt bij de benoeming of aanstelling aan vrijwilligers verstrekt. De vrijwilliger wordt ook geïnformeerd over het beleid Veilige gemeente.
De vrijwilliger verklaart zich door de acceptatie van de taak c.q. functie akkoord met de inhoud van de gedragscode en het beleid Veilige gemeente.
1. Veilige omgeving
We werken samen aan een omgeving en een sfeer waarbinnen iedereen zich sociaal, emotioneel en fysiek veilig en gerespecteerd voelt en vrijuit het geloof kan beleven.
2. Respect
We respecteren elkaar en anderen. We benaderen de ander niet op een manier die haar of hem in waardigheid en integriteit aantast. Dit geldt in het bijzonder voor minderjarigen en andere kwetsbaren. Extra zorgvuldig zijn we bij pastorale en diaconale contacten, omdat we weten dat machtsverschillen hier een rol kunnen spelen.
3. Geheimhouding
We gaan zorgvuldig om met vertrouwelijke (zoals persoonlijke) informatie of gegevens van anderen, waaronder alles waarop onze geheimhoudingsplicht betrekking heeft.
4. Persoonlijke integriteit
We respecteren de rechten van de ander. We brengen de ander geen schade toe. We gebruiken geen fysiek of mentaal geweld.
5. Lichamelijke integriteit
We respecteren elkaars lichamelijke integriteit. We zijn terughoudend in fysiek contact.
6. Privacy
We respecteren de privacy van de ander.
7. Communicatie
Onze communicatie is respectvol. We stellen geen ongepaste vragen en maken geen ongewenste (seksueel getinte) opmerkingen over het persoonlijk leven of uiterlijk van de ander.
We praten met respect over de ander, ook via de sociale media. Ook wanneer de ander niet aanwezig is. We roddelen niet en maken geen beschadigende grappen of opmerkingen over anderen.
8. Financiële belangen
We vermijden elke vorm van belangenverstrengeling, in het bijzonder op financieel terrein. Met geschenken en giften gaan we zorgvuldig om, zowel bij het aannemen als bij het doorgeven.
9. (Seksueel) misbruik
We volgen in geval van (seksueel) misbruik door vrijwilligers of bij vermoedens daarvan, het Protocol voor gemeenten die geconfronteerd worden met (seksueel) misbruik in pastorale en gezagsrelaties. Onder (seksueel) misbruik wordt verstaan: iedere vorm van grensoverschrijdend gedrag, misbruik van macht of vertrouwen, waarbij een machtsverschil of een afhankelijkheidsrelatie bestaat tussen de benadeelde en de beschuldigde, waarbij de beschuldigde een vrijwilliger of beroepskracht binnen de Protestantse Kerk in Nederland is. Alle seksuele handelingen, contacten en relaties tussen een vrijwilliger en een minderjarige zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.1
10. Een cultuur van openheid
We zetten ons in om samen te werken aan een cultuur van openheid. Dat draagt bij aan de gemeente als een veilige omgeving. We zijn alert en spreken elkaar aan wanneer we signalen opvangen of situaties van ongewenst gedrag meemaken.
Wanneer we aarzelen over de aanvaardbaarheid van gedrag van onszelf of een ander, kunnen we contact zoeken met een van de vertrouwenspersonen.
11. Vertrouwensteam bij ongemak, onveiligheid of gewetensnood
Ondanks dat we er alles aan doen om een veilige omgeving met elkaar te creëren, voorziet deze gedragscode niet voor alle situaties een oplossing. Een belangrijke voorwaarde hierbij is dat we elkaar op een respectvolle manier aanspreken, als er zich een situatie voordoet, die niet past bij de manier waarop we met elkaar omgaan, zoals beschreven in deze gedragscode.
Als iemand met ons bespreekt dat zij of hij zich ongemakkelijk of onveilig voelt, wijzen we op het vertrouwensteam. Als een vrijwilliger zelf ongemak of onveiligheid ervaart, zich in gewetensnood voelt of een niet-pluis-gevoel heeft, wordt geadviseerd om er over te praten met het vertrouwensteam of het college, waaronder de betreffende activiteiten vallen. De situatie kan geanonimiseerd besproken worden.
De melder blijft eigenaar van het vraagstuk en de vertrouwenspersoon doet niets zonder dat de melder dit wil.
12. Klachten en procedure
Naast het inschakelen van het vertrouwensteam bestaat een klachtenprocedure. Er vindt altijd eerst een gesprek plaats, met de diegene, die een klacht heeft ingediend en een vertrouwenspersoon of een kerkenraadslid. Vervolgens wordt de klacht inhoudelijk besproken in het college, waaronder het vrijwilligerswerk valt. Bij onvrede over afhandeling kan zowel door klager als door de betreffende vrijwilliger een beroep worden gedaan op bemiddeling door of namens de kerkenraad, al of niet via het vertrouwensteam. Als er ook dan onvrede blijft bestaan over afhandeling door de kerkenraad kan de weg van bezwaar en geschil worden gegaan, zoals daarin wordt voorzien in de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland.
1 De definitie van misbruik van een pastorale relatie of gezagsrelatie staat beschreven in Generale Regeling 11. Kerkelijke rechtspraak, artikel 17 lid 1 van de kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland.
3. Vertrouwenspersonen
In onze gemeente zijn vertrouwenspersonen (gemeenteleden) aangesteld, die getraind zijn of worden voor hun taak:
- Vertrouwenspersonen richten zich primair op de belangen van de melder.
- Gemeenteleden kunnen bij de leden van dit vertrouwensteam terecht met hun vragen, vermoedens en meldingen. Vertrouwenspersonen kunnen ook bij vermoedens van grensoverschrijdend gedrag binnen de gemeente zelf iemand benaderen.
- De vertrouwenspersonen gebruiken in de gesprekken een protocol, zodat gewaarborgd is dat ieders belang aan bod komt en de juiste stappen worden genomen. En natuurlijk is privacy hierbij een groot goed.
De vertrouwenspersonen zijn:
- Annelies Balistreri-de Ruiter, telefoonnummer: 06-52454332
- Luc Batterink, e-mail: lucbatterink@pgdenbosch.nl, telefoonnummer: 06-10194522
Heeft u behoefte aan een gesprek dat te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag? Neem dan gerust contact op met één van hen.